Samenwerken met AI-bedrijven: wat we kunnen leren van het verleden

Een bijzonder welkom aan de vele nieuwe lezers. Meestal heb ik wel door waar nieuwe mensen vandaan komen, maar afgelopen week kwam er een golf nieuwe abonnees bij, waarvan ik de bron nog niet heb kunnen achterhalen.

Verder een woord van dank aan alle betalende leden. Mede dankzij jullie is het voor mij mogelijk om ongeveer een dag per week aan mijn nieuwsbrief te besteden. (Ook lid worden? Dat kan natuurlijk!)

In deze editie wil ik het met je hebben over:

• Is het nu wel of niet slim om deals te sluiten met AI-bedrijven?
• Het lijkt erop dat we de abonnementenpiek hebben bereikt.

Is het nu wel of niet slim om deals te sluiten met AI-bedrijven?

Al direct nadat ChatGPT publiek beschikbaar werd, werden uitgevers boos omdat het GPT was getraind op hun artikelen, maar ze daar niks voor terug kregen en omdat op basis daarvan nieuwe artikelen konden worden geschreven. Met de tijd werd daarnaast duidelijk dat bedrijven als Google en Microsoft de technologie willen gebruiken om vragen te beantwoorden aan gebruikers, waarvoor gebruikers vroeger naar de sites van een uitgever gingen. Daarmee werd de technologie een nog grotere bedreiging.

Sindsdien geven de OpenAIs en Googles van deze wereld de mogelijkheid om aan te geven dat je site niet mag worden leeggetrokken om AI-modellen mee te trainen. Wat, zeker in het geval van OpenAI, veel Nederlandse uitgevers doen.

Maar het kan mogelijk interessanter zijn om een deal te sluiten met een techbedrijf, zodat je betaald wordt voor het gebruik van je content. Eind vorig jaar zagen we al dat ongeveer tegelijkertijd The New York Times OpenAI aanklaagde vanwege auteursrechtenschending en dat Axel Springer juist een deal sloot met het bedrijf. Het wachten is sindsdien op de aankondiging van nieuwe, grote deals.

Volgens INMA, het internationale samenwerkingsverband van nieuwsmedia, benadert Apple op dit moment uitgevers om meerjarige miljoenendeals aan te gaan om hun content te mogen gebruiken als trainingsmateriaal. Apple heeft een inhaalslag te maken op het gebied van AI en lijkt daar druk mee bezig; er komt onder meer een mogelijkheid aan om op je iPhone foto's te bewerken via tekstcommando's. Het techbedrijf wil ook een eigen taalmodel ontwikkelen en kiest er daarbij meteen voor om geen ruzie te krijgen met uitgevers, door ze vanaf de start te gaan betalen.

De vraag is natuurlijk of uitgevers ermee akkoord gaan. Dat is niet alleen afhankelijk van hoeveel Apple precies betaalt, maar ook van de voorwaarden. Wat mag het bedrijf allemaal met de content doen en voor hoe lang? Als techbedrijven producten maken die ten koste gaan van hun huidige verdienmodel, is het ontzettend belangrijk dat dit soort deals zorgen voor een compensatie, een leuk zakcentje is genoeg.

En wat betekent het voor kleinere spelers? In het verleden zagen we al dat in deals met Facebook en Google, kleine uitgevers achter het net visten. De kans is groot dat we dat ook met AI-bedrijven gaan zien.

Los van het licenseren van content, zijn er uiteraard ook interessante samenwerkingsmogelijkheden tussen techbedrijven en uitgevers, waarmee je een voorsprong kunt nemen op de concurrentie. Daar heeft de Amerikaanse nieuwsstartup Semafor voor gekozen. De redactie werkt samen met OpenAI en Microsoft om nieuws te curereren en aan te bieden onder de noemer Signals. Journalisten blijven wel uiteindelijk het schrijfwerk doen, maar worden in het zoekwerk geholpen door AI. Signals moet de rol overnemen die social media had op het gebied van nieuwscuratie, is de visie van Semafor.

Uiteindelijk denk ik dat meebewegen en samenwerken op termijn meer oplevert dan verzet. De ontwikkeling is immers niet te stoppen. Uiteraard moeten de industrie en toezichthouders wel duidelijke grenzen stellen aan wat er wel en niet mag met hun content. Wat dat betreft is het goed om eens terug te blikken op de afgelopen 15 jaar en de relatie met Facebook en Google. In ruil voor datgene waar uitgevers verslaafd aan zijn (verkeer!) is er heel veel macht bij deze bedrijven komen te liggen en er is veel te weinig voor terug gekomen. Het lijkt me verstandig om op zijn minst een poging te doen die fout niet nog een keer te maken.

Het lijkt erop dat we de abonnementenpiek hebben bereikt

Op Axios verscheen deze week een opvallende opsomming van (Amerikaanse) nieuwsmedia van media die zijn gestopt met betaalde abonnementen of die een harde betaalmuur minder hard hebben gemaakt. Eind jaren '10 zagen we het aantal betaalmuren online toenemen en werden ze steeds harder. Axios concludeert dat er nu een tegenbeweging gaande is. En daar zijn twee redenen voor:

A strategy focused mainly on subscriptions requires upfront spending on premium content. That takes time to pay off — and many publishers don't have the cushion for that in the current ad slowdown.

At the same time, many outlets have learned that simply throwing a paywall up over your previously free content doesn't work either. It throttles ad revenue without capturing enough new subscribers.

De Nederlandse markt is natuurlijk niet de Amerikaanse, maar hier zie je ook veel partijen worstelen met hun abonnementen. De kranten van DPG Media en Mediahuis hebben de laatste jaren strengere betaalmuren geïntroduceerd en dat lijkt in het algemeen goed te werken. Tegelijkertijd hebben ze nog steeds te maken met teruglopende printoplages en stijgende kosten, die nog niet genoeg kunnen worden opgevangen door online abonnementen.

Elders in de markt lukt het lokale media nog niet goed om lezers online te laten betalen voor nieuws, terwijl advertenties online ook niet genoeg opleveren. Ook veel nichemedia lukt het niet om met succes een betaalmuur te introduceren, onder meer omdat ze niet de capaciteit hebben om (genoeg) kwalitatieve content te maken die het betalen waard is. En er is geen geld en tijd om daarin te investeren. De vraag is wat dat op lange termijn betekent voor deze titels...

Alles wat ik op dit moment lees en zie gebeuren in de media, doet vrezen dat we een aantal pittige jaren tegemoet gaan.

Kort

• De publieke omroep komt binnen drie weken met een actieplan als reactie op het rapport van de Commissie-Van Rijn over de werkcultuur in Hilversum.
  • Het rapport is overigens na publicatie nog aangepast op verzoek van de NOS, ontdekte RTL Nieuws. Bewoordingen zijn aangepast ('falend leiderschap' werd 'tekort schietend leiderschap') en er is een deel van een quote van de directie verwijderd.
• The New York Times heeft in 2023 meer dan een miljard dollar aan omzet uit abonnementen gehaald. De krant heeft inmiddels bijna 10 miljoen digitale abonnees. Om meer te verdienen probeert de krant sinds een tijdje bundelabonnementen te verkopen, waarbij je ook toegang krijgt tot recepten, puzzels en productreviews.
• Wired interviewde een Servische 'internetondernemer' die domeinen van media die niet meer bestaan opkoopt en met behulp van generatieve AI volzet met onzinclickbait om vervolgens links de verkopen naar sites die hoger in Google terecht willen komen. Als je nog een keer wil lezen hoe het internet kapot gaat: zo.
• Algoritmes van TikTok (en waarschijnlijk ook andere social media) boosten het bereik van vrouwonvriendelijke content en dat heeft serieuze gevolgen, concluderen Britse onderzoekers.
• Meta gaat op Instagram en Threads geen politieke content aanbevelen van accounts die je niet volgt. Dit beleid voert het bedrijf al langer door voor Instagram Reels, maar wordt nu dus breder toegepast.
• Google gebruikt voortaan Gemini als merknaam voor al zijn generatieve AI-toepassingen. Daarmee verdwijnt de naam Bard alweer na minder dan een jaar. Voor 22 euro per maand kun je gebruik gaan maken van het betere Gemini Advanced.
• OpenAI gaat een watermerk toevoegen aan afbeeldingen die worden gecreëerd met behulp van Dall-E. Het bedrijf maakt daarvoor gebruik van de standaard van C2PA, die ervoor zorgt dat informatie over de herkomst van media onderdeel wordt van het bestand en daar aan gekoppeld blijft. Steeds meer partijen sluiten zich hierbij aan.
• In hoeverre is een bedrijf dat generatieve AI-diensten aanbiedt verantwoordelijk voor wat gebruikers ermee doen? Dat wordt de komende tijd een belangrijke discussie. ElevenLabs, dat het mogelijk maakt om stemmen te klonen, heeft in ieder geval besloten om degene die de stem van Joe Biden heeft gekloond om kiezers te misleiden te blokkeren.
• Substack gaat advertenties toevoegen als een verdienmodel voor nieuwsbriefschrijvers. Dat is opvallend, want het bedrijf heeft zich in eerste instantie juist afgezet tegen deze manier van geld verdienen.
• Meer kort nieuws? Het korte nieuws van de eerste dagen van deze week vind je in de nieuwsbrief die ik woensdag verstuurde aan leden. Voortaan ook ontvangen? Word dan nu lid!