Ondanks corona waren jullie voorspellingen voor 2020 raak, hoe zit dat met die voor 2021?

Goedemiddag,

De afgelopen vijf jaar eindige ik mijn nieuwsbrief met een overzicht van de meest aangeklikte stukken van het afgelopen jaar. Tegelijkertijd ben ik iemand die propageert dat je je vooral niet moet focussen op klikcijfers, maar op kwaliteit. Dus heb ik besloten om te stoppen met een overzicht met de meest aangeklikte stukken in mijn eindejaarsnieuwsbrief. Soms moet je durven af te stappen van tradities.

Vorig jaar vroeg ik daarom om jullie voorspelling voor 2020. Al was corona toen al opgedoken in Wuhan, nog niemand had enig idee van wat ons te wachten stond. De voorspellingen die jullie deden waren desondanks scherp, blijkt nu, een jaar later.

In deze nieuwsbrief blik ik terug aan de hand van de verschillende vooruitziende blikken en kijken we vooruit naar 2021 met nieuwe voorspellingen, die ik er over een jaar weer bijpak.

Voor nu: geniet van de laatste dagen het jaar, doe rustig aan met oud & nieuw en tot 3 januari!

Fijne zondag,

Elger

Dit voorspelden jullie een jaar geleden voor 2020

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

“Talpa, Mediahuis en DPG doen meerdere overnames, het Nederlandse commerciële medialandschap wordt nog meer dan nu gedomineerd door die drie groten bedrijven.”

Heel veel overnames waren het niet, maar de overname van Sanoma werd goedgekeurd; Mediahuis nam afgelopen jaar de NDC Mediagroep en Sublime (via NRC) over.

Een andere voorspelling van Twan is helaas uitgekomen en misschien nog wel meer dan hij vooraf had verwacht...

“Nederlandse journalisten worden meerdere malen publiekelijk lastiggevallen tijdens hun werk, omdat ze zouden ‘framen’ of zogenaamd’ 'fake news’ zouden verspreiden.”

Marjolein Denekamp (Digital Strategy & Performance Director bij Hearst):

“We raken misschien eind 2020 wel podcast-moe, waar we van geschreven content naar beeld in video gingen, vermarkt zich nu bijna alles door naar podcast. Ik startte ooit bij een digitaal advertising bureau en daar kwam vaak de vraag ‘we willen iets met Facebook’ vanuit de klant. Waarbij het middel het doel wordt en omgekeerd. Dat zie ik nu bij podcast ook gebeuren.”

Volgens mij zijn we nog niet podcast-moe, maar dat wat Marjolein verder zegt, herken ik. Soms lijkt het wel of elk bedrijf een podcast wil beginnen, zonder goed te begrijpen hoe het medium werkt en een doel voor ogen te hebben. Aan de andere kant zie ik ook steeds meer 'podcastexperts' opduiken die al die bedrijven zeggen te kunnen helpen, maar die op geen enkele wijze hun sporen hebben verdiend in de podcastindustrie.

Richard Otto (Eigenaar Tens Media):

“Podcastmakers krijgen concurrentie van automatic generated text to online audio streams. Ze klinken nu nog wat onmenselijk, maar daar gaat dus snel verandering in komen.”

Op het moment dat Richard deze voorspelling deed, was hij druk bezig met het opzetten van XS2RADIO, dat uitgevers helpt om nieuwsbulletins te maken via text-to-speech. Hij heeft daarmee zelf bijgedragen aan het laten uitkomen van deze voorspelling, maar ook buiten XS2RADIO om zag je Nederlandse media hier mee aan de slag te gaan, onder meer de NOS. Concurrentie voor podcastmakers is het in mijn ogen niet, interessant is het wel.

Jerry Vermanen (Data journalist bij de KRO-NCRV):

“Julie Posetti was pas in Nederland en zei het al mooi: journalisten moeten weg van de bright, shiny things. Aankomend jaar zien we meer inhoudelijke innovatie dan VR 360 graden-experiences.”

Voor mijn gevoel hadden we afgelopen jaar inderdaad vele minder 'bright, shiny things', maar qua inhoudelijke innovatie zijn er denk ik nog heel veel stappen te maken. Er was natuurlijk natuurlijk überhaupt veel te veel nieuws en ook nog eens een hele bak onzekerheid, wat innovatie niet ten goede is gekomen.

Erik van de Nadort (mede-oprichter ItsaRep):

“Ik denk dat je een trend hebt gezet met een eigen nieuwskanaal. Al verschillende mensen volgden je, en dat gaat verder dan alleen journalisten. Allerlei experts zien de waarde ervan in. Dat heeft wel twee gevolgen. Enerzijds stappen we (hoop ik!) weg van bereikcijfers en dergelijke. Ik schreef zelf al eerder hierover: is de invloed van een influencer met 3 miljoen volgers groter dan eentje met 350 volgers? Als ik hier op kantoor iets roep over een restaurant, merk, ontwikkeling, heb ik over het algemeen 100% van de aandacht. Als ik het op een online platform doe, zakt dat al snel natuurlijk, maar omdat er weinig ruis tussen mijn volgers zit, is het aantal mensen dat ik daadwerkelijk tot denken aanzet redelijk groot. Mensen gaan dit inzien en voor zichzelf beginnen of hun nieuws halen bij mensen die dit doen. Keerzijde ervan is dat al die kleine eilandjes niet zelfstandig kunnen bestaan. Jij begint nu met een advertentie, maar ik kan me zo voorstellen dat de zelfstandige journalisten ook weer op een manier gaan samenwerken met elkaar en derden, door het delen van informatie en systemen, opdrachten voor elkaar gaan doen, etc”

De hele Substack-hype in de VS is hier denk ik het bewijs dat Erik een rake voorspelling deed. En zelfs het samenwerken zie je ontstaan. Substack biedt schrijvers onder meer juridische ondersteuning en coacht jong schrijftalent, daarnaast zag je de eerst bundelabonnementen voor nieuwsbrieven opduiken.

Jerry Vermanen (Data journalist bij de KRO-NCRV):

“Op naar nog een jaar vol Facebook-schandalen. Afgelopen jaar kwam ik op 38 schandalen (overzicht hier), en ik heb er vast nog wel een aantal gemist. Als er nog schandalen zijn die niet in dit overzicht staan, tip me dan. Mijn voorspelling: In 2020 gaat Facebook voor 1 schandaal per week.”

Ik wacht Jerry's overzicht voor dit jaar even af, maar ik gok dat hij gelijk heeft gekregen.

Brechtje de Leij (Interim sr Product Owner bij NU.nl):

“Voorzichtig voorzetten van AR via games, social, en misschien een nieuw prototype slimme bril. Het wordt niet mainstream, maar ik zie de Google Glass 2.0’s haak-in-op-de-hype al weer gebeuren. Via AR content contextueel tot je nemen als ‘visuele dienstverlening’ vind ik zelf mega tof.”

Niet iedere voorspelling komt uit: voor mijn gevoel is er op het gebied van augmented reality dit jaar niet of nauwelijks iets gebeurd. Wie weet brengt 2021 daar verandering in.

Een overzicht van alle voorspellingen die een jaar geleden voor 2020 werden gedaan vind je hier.

Jullie voorspellingen voor 2021...

... Voor de journalistiek

Laurens Vreekamp (Design thinker, trainer, Fathm Associate, ex-Google News Lab Teaching Fellow):

"De volwassenwording van het zelfreflecterend vermogen van onze journalistieke industrie. Hard nodig ook, om te stoppen met doen wat aantoonbaar niet werkt. Anderen een spiegel voorhouden en 'holding power to account' is goed en nodig, maar laten we de spiegel ook eens naar onszelf richten. We zullen meer redacties en nieuwsorganisaties zien die steeds eerlijker en beter kijken naar zichzelf, en daarbij vooral ook putten uit praktische tips en lessen uit andere bedrijfstakken. Dingen die andere industrieën sowieso al beter doen en deden, zoals bijv. 360 graden feedback bij functioneringsgesprekken, evaluatie van werkprocessen en de huidige aanpak wijzigen op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten. Al deze nieuwe (zelf)inzichten, kennis en kunde kunnen toegepast worden op in ieder geval de infodemie en andere items op de schier oneindige lijst met uitdagingen voor de journalistiek. Goed voorbeeld: de nieuwsbrief en podcast Future Affairs van NRC Handelsblad."

Bart Jan Cune (Journalistiek strateeg):

"We zijn er dit jaar in bevestigd dat er een groeiende kloof is tussen de Randstad en de rest van het land waar het gaat om nieuwsbeleving. De discussies die in de nationale media worden gevoerd worden lang niet zo ervaren op regionaal en lokaal niveau en dat komt mede door een selectieve afspiegeling van Nederland aan bijvoorbeeld de talkshowtafels en Haagse headlines. Ik vermoed dat media gaan ontdekken dat ze beter worden gewaardeerd en geapprecieerd als ze juist in die gebieden zichtbaarder zijn en begrip tonen voor de gevoelens die daar leven. Nu zijn het vooral bepaalde belangenorganisaties en politieke stromingen die die groep wel weet te bereiken met nichemedia waarvan de content soms ronduit dubieus van aard is."

Jolien van de Griendt (Media innovatie strateeg):

"Ik voorspel (en hoop) dat in journalistieke producties ook volgend jaar steeds meer 'service-gerichte' / praktische informatie wordt meegenomen. Zoals we dit jaar al zagen dat vaker werd uitgelegd: hoe zit het nu ook alweer met de coronamaatregelen die nu gelden, wat betekent dit nu praktisch voor mij? Ik vind dat een goede ontwikkeling, die getuigt van dat je je publiek zo goed mogelijk wil bedienen en die we ook buiten het corona-nieuws zouden moeten doorzetten."

... Over de strijd tegen desinformatie

Fredo De Smet (Curator Media Fast Forward & Culture Fast Forward voor de VRT)

"Newsrooms kondigen investeringen in digitale tools om desinformatie te bestrijden aan. Ze hebben, ondermeer door gebrek aan mindset, niet de verwachtte impact."

Bart Jan Cune (Journalistiek strateeg):

"Met de komst van steeds beter geproduceerde deepfake audio- en video en foto's en algoritmes die teksten geautomatiseerd kunnen fabriceren wordt de rol van de journalist in 2021 meer en meer verbreed en verdiept. Hoe meer desinformatie en fakenews beschikbaar komt (en ook door personen met enige autoriteit wordt gedeeld) zal het publiek vaker overtuigd moeten worden van de waarde en authenticiteit van bepaalde informatie. Dat onderstreept ook de waarde van de afzender. De nadruk komt te liggen op de feiten en de afzender en het nieuws wordt daarmee herleidbaarder en transparanter aangeboden. Ik zie bij journalisten nu nog vaak geen goed antwoord op 'andersdenkenden' en dat vertaalt zich in een verkeerde benadering die het publiek eerder wegjaagt dan omarmt, ik hoop dat dit verzet wordt omgezet in een uitgestoken hand op basis van grondig journalistiek werk naar iedereen die vooral wil weten hoe zaken écht zitten."

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

"Er komt -naar Amerikaans voorbeeld- een grote beïnvloedingscampagne op gang om de betrouwbaarheid van briefstemmen en daarmee van onze verkiezingen te betwisten. Facebook/Google/Twitter vinden Nederland als markt te onbelangrijk en doen daar (in tegenstelling tot in de VS) weinig tot niets tegen aan."

... Op het gebied van online audio

Niels De Winter (Electrotechnisch ingenieur bij Shell):

"Meer micro-podcasts. Podcasts van een minuut of 5 die tussen je muziek feed kunnen geimplementeerd worden (zoals what the fuck just happened today)."

Jolien van de Griendt (Media innovatie strateeg):

"Ik denk dat short-form dagelijkse audio (microcast of nanocast - laten we er nog een beter woord voor verzinnen) content gaat doorbreken. Elke dag even een kort contactmoment met je (niche) publiek."

... Qua online video

Geertje Algera (smartphone video-expert en -trainer):

"Professionalisering van video. Kwam je in 2020 nog weg met een zelfgemaakte wiebel-video met onverstaanbare audio en matig licht, no more in 2021. Video is gemeengoed, en een onmisbare skill als professional. Of je nu een praktisch geschoolde baan hebt, of CEO van een multinational bent. “Kun je daar even een video van maken” is een normale vraag, iedereen heeft per slot van rekening een camera in de broekzak."

"Short-form video is een blijvertje. Video’s onder de 15 seconden zoals op TikTok en in de Instagram-Reels nemen een enorme vlucht. En als jij nu denkt, Tiktok dat zijn toch die gekke dansjes? Dan is het tijd om wakker te worden. In 15 seconden kun een compleet verhaal neerzetten, zoals een superslimme hack of een korte tutorial. Nieuwe dingen leren 15 seconden per keer, dat kan!"

...  En verder

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

“Ongehoord Nederland haalt wel het benodigd aantal leden, maar wordt niet toegelaten tot het publieke bestel.” Hij voorspelde dit vorig jaar ook al, maar laat hem staan voor 2021 en voegt daar aan toe: "Datzelfde geldt voor alle andere omroepen die een gooi doen naar een zendmachtiging."

Aaltje Vincent (Sollicitatiecoach):

"Twitter revival omdat daar meer inhoudelijke interactie (mogelijk) is dan op Instagram."

Fredo De Smet (Curator Media Fast Forward & Culture Fast Forward voor de VRT)

"Door de overvloed aan informatie begrijpen creators dat niet meer maar minder (op voorwaarde dat ze een duidelijke belofte van transformatie heeft) content tot omzet leidt. Er worden betaalde content producten opgezet."

Bart Jan Cune (Journalistiek strateeg):

"Nu digital first eigenlijk geen discussie meer is, kunnen de poorten wagenwijd worden opengezet voor interactie ten einde een feedbackloop rondom de content op te starten. Platforms zijn hierdoor beter in staat de expertise van hun lezers te ontsluiten en gaan er meer tussen staan dan er boven. Hierdoor verbetert de informatievoorziening en zal gedeeld nieuws vaker leiden tot follow-ups door input vanuit het publiek. Daarnaast wordt podcast volwassen. De tijd van een slechte microfoon, stockmuziekje en slechte sprekers is echt voorbij. De podcast zal minder lang worden, gevarieerder in samenstelling, en beter van kwaliteit nu ook meer professionele audiomakers het medium hebben ontdekt."

Geertje Algera (smartphone video expert en trainer):

"Influencers zijn de nieuwe communicatie-medewerkers. Commerciële bedrijven weten het al langer, maar sinds de corona-crisis kunnen ook ziekenhuizen, overheid en non-profit niet meer om influencers heen. Serieuze vacature: Influencer (v/m full time)"