Nieuws voor jongeren zou meer moeten zijn dan korte nieuwsvideo's op Instagram

Deze editie van mijn nieuwsbrief is een vrij persoonlijke editie geworden. Ik wil het namelijk hebben over iets dat me al een tijdje opvalt en over mijn eigen social-media-gedrag. Om precies te zijn ga ik het hebben over:

• Er is te weinig vernieuwing in het maken van nieuws voor jongeren.
• Ik mis Twitter, maar toch keer ik niet terug.

Er is te weinig vernieuwing in het maken van nieuws voor jongeren

Als het gaat om nieuws voor jongeren, dan vallen we in Nederland al jaren terug op één voorbeeld: NOS Stories. Dat heeft meerdere redenen, maar uiteindelijk komt het erop neer dat het ongelofelijk belangrijk is om geld te verdienen aan nieuws voor jongeren.

Veel jongeren volgen het nieuws passief: ze komen het tegen op de platforms die ze al gebruiken of krijgen het doorgestuurd. Willen ze meer weten over een nieuwsgebeurtenis dan gaan ze actief op zoek. Een paar keer per dag een nieuwsapp openen doen de meeste jongeren echter niet. En dus moet je zijn op de platforms waar zij zijn: Instagram, TikTok en YouTube. En dan niet met teksten of linkjes, maar met beeld. Kostbaar om te maken en lastig om direct op het platform geld mee te verdienen.

En dus is het niet gek dat de publieke nieuwsomroep in ons land hét nieuwsaccount voor jongeren heeft. Al heeft de NOS genoeg concurrentie, er zijn namelijk flink wat andere nieuwsaccounts die succesvol zijn qua aantal volgers en reacties. Alleen zijn deze accounts niet in handen van traditionele nieuwsmedia. Sterker nog: het is eigenlijk niet bekend wie erachter zitten. Op Instagram heeft Cestmocro meer dan een miljoen volgers, maar wie er achter zit is onbekend. Het account heeft een duidelijk standpunt ingenomen als het gaat om berichtgeving over de oorlog tussen Israël en Hamas en heeft wel eens desinformatie verspreid.

Het Commissariaat voor de Media uitte in de de Mediamonitor zijn zorgen over het feit dat jongeren te weinig in aanraking komen met een divers aanbod van onafhankelijke nieuwsmedia:

We maken ons zorgen dat jongeren op sociale media onvoldoende in aanraking komen met kwaliteitsnieuws en professionele journalistiek, en daardoor geen vertrouwen opbouwen met professionele nieuwsmerken. 

Op dit moment doet het Commissariaat onderzoek naar de nieuwsconsumptie van jongeren en dat rapport moet later dit jaar verschijnen.

Wat mij opvalt als je kijkt naar het aanbod dat er wel is, is hoeveel het op elkaar lijkt. Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek schreef onlangs een stuk over NWS van de Vlaamse omroep VRT, dat erg veel lijkt op wat de NOS doet. Ze werken iets minder met video en meer met afbeeldingen, zoals ook veel andere nieuws Instagram-accounts doen, maar verder zijn er nauwelijks verschillen.

Leuk detail is dat de NOS voor de voorloper van NOS Stories vooral heeft gekeken naar wat de VRT deed. In 2014 startte de Vlaamse omroep als experiment met Ninja Nieuws, waarbij het korte nieuwsvideo's op het Instagram-account van radiozender MNM plaatste. De vorm (met vormgeving, achtergrondmuziek, voice-over en ondertiteling) nam de NOS over voor hun experiment NOS Kort. In het artikel van het Stimuleringsfonds wordt het beeld gecreëerd dat de VRT jaren later weer naar de NOS heeft gekeken voor NWS.

En dat brengt me meteen tot de kern: voor mijn gevoel lijkt al het nieuws voor jongeren op elkaar. Het is een bewezen vorm, maar voor mijn gevoel is er ruimte voor andere manieren om nieuws voor jongeren te maken. Mede doordat er weinig partijen zijn die er actief mee bezig zijn, gebeurt er voor mijn gevoel te weinig. Terwijl ik zeker weet dat er nog kansen liggen.

Datzelfde bespeur ik trouwens ook bij media die zich specifiek richten op de doelgroep 18-30 jaar. Rondom die doelgroep is een soort explainerindustrie ontstaan, terwijl ik ervan overtuigd ben dat je voor die doelgroep meer kunt doen dan nieuws uitleggen met een pratend hoofd en animatie. Afgelopen week kwam ik TLDR tegen, een kleine redactie (11 man) in Londen, die explainers maakt op YouTube voor zowel een Brits als internationaal publiek. Het lukt ze om dit winstgevend te doen, maar uiteindelijk is wat ze doen gewoon weer het trucje wat al heel veel gebeurt: explainers met iemand die vertelt, ondersteund door animaties. Er moet toch meer zijn waar je deze doelgroep mee kunt voorzien in hun behoefte?

Ik heb de ideeën ook niet paraat en ik kan natuurlijk makkelijk wat roepen middels deze nieuwsbrief, maar ik hoop echt dat we de komende tijd wat experimenten gaan zien. Een half jaar geleden kondigde Mediahuis aan hiermee bezig te gaan en ook specifiek te zoeken naar een verdienmodel. Ik heb helaas nog niets gezien of gehoord over waar ze nu mee bezig zijn, maar ik hoop dat zij binnenkort met iets komen...

Ik mis Twitter, maar toch keer ik niet terug

Drie maanden geleden stopte ik met het gebruik van X. Het sociale netwerk was toen het nog Twitter heette al jarenlang minder gezellig dan het ooit was, merkte ik aan de replies die ik kreeg, maar dat was niet de reden dat ik stopte. Ik ben zo principieel tegen het beleid en de bijbehorende denkbeelden van eigenaar Elon Musk dat ik er niet meer actief wilde zijn.

Mijn vertrek van X kwam na een jaar waarin al heel vaak mensen riepen te stoppen op het platform om vervolgens een paar weken later weer terug te keren. En ik snap nu ik weg ben precies waarom.

Ik besloot sowieso niet cold turkey te stoppen, maar langzaamaan steeds minder actief te worden op X. Dat Elon Musk de stekker had getrokken uit externe Twitter-apps, ik was al jaren Tweetbot gebruiker, hielp daarbij. Want de gebruikservaring van Twitters eigen app en de website, zijn in mijn ogen een stuk minder prettig.

In het najaar bereikte ik het punt dat ik soms een dag of zelfs een paar dagen niet op X keek. Zelf berichten posten deed ik al heel veel langer stukken minder dan vroeger. En toen ik in december echt een langere periode niet meer op het platform had gekeken, besloot ik dat 31 december een mooi moment was om ook daadwerkelijk te zeggen: ik ben afgekickt.

Nu drie maanden later moet ik toegeven dat ik Twitter mis. Niet eens het scrollen door de app, ik merk juist dat het me rust geeft dat ik dat niet meer doe. En ik merk ook dat alternatieven als BlueSky en Threads geen vervanging bleken. Ik kijk er wel, maar omdat beiden inhoudelijk gewoon geen Twitter blijken, voel ik me er niet echt tot aangetrokken. BlueSky is te klein en bij Threads kom je steeds in de algoritmisch samengestelde timeline terecht die vol staat met bizarre berichten.

Mijn Twitter-leegte is dus niet opgevuld. En ik merk dat ik daarvoor dingen mis. Ik krijg minder nieuws mee, mis hypes (je kunt je afvragen of dat erg is) en mis ook gewoon simpelweg bepaalde mensen met wie ik enkel via Twitter contact had.

Bijna 20 jaar lang was Twitter onderdeel van mijn dagelijks leven. Ik heb er ongelofelijk veel mensen leren kennen, het heeft me geholpen om een publiek om te bouwen voor deze nieuwsbrief en de podcasts die ik maak en ik ben ervan overtuigd dat mijn carrière en leven er zonder Twitter op dit punt heel anders hadden uitgezien.

En toch ga ik niet terug. Uit principe, maar vooral omdat het Twitter waar ik het over heb niet meer bestaat. Letterlijk, het heet nu X, en figuurlijk. Als ik al terug zou willen komen op Twitter, dan kan dat. De alternatieven hebben het gat niet kunnen opvullen en met Instagram, LinkedIn, TikTok en Facebook heb ik altijd veel minder gehad dan met Twitter.

Na maanden afwezigheid ben ik niet teruggekeerd op X en voel ik de behoefte ook niet om terug te keren. Maar nog steeds mis ik Twitter iedere dag.

Kort

• Het kabinet wil de concessie van de NPO met twee jaar verlengen, maar het is nog maar de vraag of dat doorgaat. De formerende partijen in de Tweede Kamer, die samen een meerderheid hebben, zijn namelijk tegen deze verlenging omdat zij de NPO willen hervormen.
• DPG Media heeft zijn jaarcijfers gepubliceerd. De omzet is in 2023 gedaald ten opzichte van het jaar ervoor, maar de winst is ongeveer gelijk gebleven. De omzetdaling komt vooral van de magazinetak, want de omzet uit nieuwstitels en online activiteiten steeg.
  • Bij concurrent Mediahuis is de winst met 10 procent gestegen. Volgens het jaarverslag was de digitale groei 'beperkt', terwijl het aantal papieren krantenabonnees zoals verwacht verder afnam.
• Meestal kopieert NRC dingen van The New York Times, maar dit keer is het andersom: The New York Times gaat automatisch voorgelezen artikelen aanbieden.
• Op The Verge verscheen een fascinerend stuk over hoe het er aan toeging bij Vice. In de hoofdrol: mede-oprichter Shane Smith, het centrale thema: geld.
• DALL-E, het AI-model van OpenAI waarmee je afbeeldingen kan genereren, heeft nu de mogelijkheid om kleine onderdelen van gegenereerde afbeeldingen te bewerken. Hiermee wordt een in de praktijk irritante beperking van het genereren van afbeelding opgelost. De optie is onderdeel van de betaalde versie van ChatGPT, waarmee je DALL-E kunt aanroepen.
• Zo'n 200 artiesten hebben een open brief geschreven met de oproep om de menselijke creativiteit niet te ondermijnen met tools om muziek te genereren. Onder de ondertekenaars zitten veel bekende artiesten, waaronder Billie Eilish, Katy Perry, Pearl Jam en Jon Bon Jovi.
  • Een dag later werd bekend dat het bedrijf Stability AI een nieuwe versie van Stability Audio beschikbaar heeft gemaakt, die beter is in het maken van liedjes die lijken op bestaande liedjes...
• Google Books lijkt door door AI gegeneerde onzinboeken te indexeren. Door ChatGPT veelgebruikte zinnen komen terug in zoekresultaten op Google Books, ontdekte een journalist van 404 Media.
• Meta gaat vanaf mei een label toevoegen aan media die door AI is gegenereerd. Deels worden labels automatisch getoond, deels zijn gebruikers verplicht zelf aan te geven dat ze AI hebben gebruikt. Dit geldt voor Facebook, Instagram en Threads.
• Yahoo heeft nieuwsapp Artifact overgenomen om de technologie te gaan gebruiken voor Yahoo News. Artifact was een nieuwsapp die was gebouwd door de oprichters van Instagram en gebruikers relevant nieuws toonde, maar niet echt een groot publiek voor zich wist te winnen.
• De Facebook-app heeft een nieuwe videoplayer gekregen die helemaal is ingericht op verticale video. Horizontale video kun je er nog wel in kwijt, maar het is duidelijk dat Facebook dat minder belangrijk vindt.
• X geeft gebruikers die meer dan 2500 volgers hebben met een betaald X-account, een gratis premium account. Zij krijgen dus ongevraagd een blauw vinkje, maar daar is niet iedereen blij mee omdat het de indruk wekt dat ze ervoor betaald hebben.