Dit zijn jullie terugblik op 2019 en voorspellingen voor 2020

Goedemiddag,

De laatste zondag van het jaar en de 52e zondag dat ik deze nieuwsbrief verstuur. Ondanks een aantal vakanties, heb ik geen zondag gemist. En daar ben ik stiekem best een beetje trots op!

Afgelopen vrijdag heb ik me, samen met 99 anderen, een dag lang opgesloten om een persoonlijke terugblik op 2019 te doen en doelen te bepalen voor 2020. Het schrijven van deze nieuwsbrief was één van de dingen waarvan ik merk dat het me veel bracht afgelopen jaar. Het schrijven helpt me mijn eigen gedachten op een rij te zetten, ik help anderen ermee en het is ook nog een mooi visitekaartje voor mijn werk als freelancer. Het wekelijkse publicatieritme zorgt soms ook wel voor een bepaalde druk, maar alle voordelen maken dat meer dan goed. Ook komend jaar kom ik dus elke zondag je mailbox binnen én vieren we de vijfde verjaardag van mijn nieuwsbrief.

Traditiegetrouw deel ik in deze laatste nieuwsbrief van het jaar de meest aangeklikte links van het jaar. Niet de beste manier om te meten wat de populairste artikelen waren, maar veel andere data heb ik helaas niet.

Daarnaast vroeg ik naar jullie voorspellingen voor 2020. Deze zet ik op een rij en eind 2020 pak ik ze er weer bij.

Fijne jaarwisseling alvast,

Elger

Ontwikkelingen in Nederland

De nieuwsplannen van Talpa liepen anders dan verwacht

2020 had het jaar moeten worden van Talpa Nieuws, maar dat werd het niet. Afgelopen zomer publiceerde Het Parool dit artikel, waarna veel meer berichtgeving en een verklaring van Talpa volgden. Zelf heb ik van de zomer van 2018 tot en met de zomer van dit jaar meegewerkt aan Talpa Nieuws, waardoor het lastig was/is om er veel over te zeggen in mijn nieuwsbrief. Dit artikel was echter één van de meestgelezen van het afgelopen jaar.

Blendle stopte met de verkoop van losse artikelen

En daar waren sommige gebruikers niet echt blij mee, vooral niet omdat ze vonden dat ze recht hadden om hun tegoed terug te krijgen.

NU.nl startte een jongerenmerk

NU.nl zette dit najaar in op kinderen en jongeren. De eerste aankondiging daarvan kwam in dit interview met Colin van Hoek, toen bekend werd dat hij adjunct-hoofdredacteur van NU.nl werd.

De NOS gebruikte de verkiezingen als testcase voor robotjournalistiek

De NOS testte afgelopen jaar of het mogelijk is om artikelen met de uitslagen van de Provinciale Statenverkiezingen automatisch te laten schrijven.

Wat brengt de toekomst?

De voorspelling voor de belangrijkste ontwikkelingen voor de journalistiek in 2019

Begin dit jaar schreef ik deze samenvatting van het rapport Journalism, Media and Technology Trends and Predictions 2019. Daarin keken mediabedrijven vooruit naar wat het jaar zou brengen. Erg leuk om dat nu weer terug te lezen en te zien dat het grotendeels klopt.

Hoe ziet de toekomst van de journalistiek eruit?

Trouw schreef aan het begin van het jaar dit artikel over de toekomst van de journalistiek, waarbij kwaliteit en de band met je publiek centraal staan.

Hoe gaan Nederlandse media om met personalisatie?

Bijna alle landelijke media zijn bezig met personalisatie. Of tenminste: ze zeggen er mee bezig te zijn. In een lekker lang artikel dook Vrij Nederland in de plannen en ideeën van onder meer de NOS, RTL Nieuws, het AD, het FD en NU.nl. Daarbij gaat het vooral over hoe lastig het is om dit goed te doen, want eigenlijk weet nog geen enkele partij hoe ver ze nu willen gaan met depersonalisatievan het nieuwsaanbod.

Dingen waar je mee aan de slag kunt

Een gratis cursus datajournalistiek van The New York Times

The New York Times geeft zijn journalisten een cursus datajournalistiek en deze is gratis beschikbaar gemaakt voor de rest van de wereld.

Gratis storytelling templates van The Financial Times

The Financial Times heeft templates en handleidingen voor allerlei vormen van online storytelling beschikbaar gemaakt.

Dit zijn de vier soorten bezoekers van je site

Atlantic57 geeft in dit rapport (even downloaden met een fake e-mailadres) een overzicht van de vier soorten bezoekers die je op je site kunt krijgen, wat je doel zou moeten zijn per soort en hoe je dat kunt bereiken. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de Passersby, Occasionals, Regulars en Super fans. En er worden een heleboel praktische tips per soort bezoeker gedeeld.

En ook podcasting was populair

Voor het eerst werd er een groot onderzoek gedaan naar podcastgebruik in Nederland

Podcastbeluistering wordt in verschillende media-onderzoeken tegenwoordig meegenomen en internationaal is er ook veel onderzoek gedaan naar het specifieke gedrag van podcastluisteraars en de ervaringen/wensen van makers. Een groot en compleet Nederlands podcastonderzoekontbrak echter nog. Tot afgelopen zomer.

Bob den Hartog en Amanda Brouwers hebben een enquete gehouden onder meer dan 1000 podcastluisteraars, organiseerden drie focusgroepen met luisteraars en spraken 36 makers. Het resultaat is dit rapport: ‘Nederlandse podcastluisteraars; van audiobehang tot zuurstoftank’.

De tien belangrijkste non-fictie podcasts

Dit zijn de tien Engelstalige non-fictie podcasts die mede verantwoordelijk zijn voor het succes van het medium.

Jullie voorspellingen voor 2020...

... voor de Nederlandse markt

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

"Talpa, Mediahuis en DPG doen meerdere overnames, het Nederlandse commerciële medialandschap wordt nog meer dan nu gedomineerd door die drie groten bedrijven."

"Ongehoord Nederland haalt wel het benodigd aantal leden, maar wordt niet toegelaten tot het publieke bestel."

Jerry Vermanen (Data journalist bij de KRO-NCRV):

"Iets wat ik al jarenlang verwacht: een Nederlandse krant komt zo diep in de problemen dat het dreigt te verdwijnen. Geen enkele reden om dit voor 2020 specifiek te verwachten, maar het gaat ooit een keer uitkomen."

Marko Faas (Journalist en copywriter):

"Onafhankelijke lokale journalistieke sites krijgen een boost omdat John de Mol er geld insteekt."

"De Persgroep wordt overgenomen door een grote buitenlandse partij. Die daarmee ineens 1/3 van de Nederlandse media in handen krijgt."

... Op het gebied van podcasts

Marjolein Denekamp (Digital Strategy & Performance Director bij Hearst):

"We raken misschien eind 2020 wel podcast-moe, waar we van geschreven content naar beeld in video gingen, vermarkt zich nu bijna alles door naar podcast. Ik startte ooit bij een digitaal advertising bureau en daar kwam vaak de vraag 'we willen iets met Facebook' vanuit de klant. Waarbij het middel het doel wordt en omgekeerd. Dat zie ik nu bij podcast ook gebeuren."

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

"De groei van het aantal podcastsluisteraars in Nederland vlakt af. Zelfs je oma weet wat nu podcasts zijn."

Richard Otto (Eigenaar Tens Media):

"Podcastmakers krijgen concurrentie van automatic generated text to online audio streams. Ze klinken nu nog wat onmenselijk, maar daar gaat dus snel verandering in komen."

Bart Alst (Partner bij OrangeOwl):

"Ik kan alleen delen wat wij doen en horen vanuit onze klanten. Vanuit hier merken wij dat steeds meer klanten ‘iets’ met podcasts of micro-podcasts willen of vinden dat zij daar ook actief in moeten zijn. Ik geloof dat ook komend jaar de podcast en de korte versie daarvan nog verder zal groeien en merken naast instructievideo’s ook instructiepodcasts verder gaan opzetten."

Stijn van den Berkmortel (Eigenaar van Pavo Communicatie):

"Ik denk dat er op het gebied van podcasts nog steeds wordt gegroeid, maar dat dit wel gevolgen heeft voor de luistercijfers. Omdat er zo veel podcasts zijn krijgt de consument een ongelofelijk groot aanbod en dus keuzes moet maken. Ik ervaar zelf bijvoorbeeld al dat ik het bijna niet 'bijgeluisterd' krijg. Daarom kies ik op basis van de titel en lengte van de podcast welke ik ga beluisteren. Misschien heeft dit tot gevolg dat er veel meer niche-podcasts ontstaan in plaats van 'algemene nieuws podcasts' als je begrijpt wat ik bedoel. Ik denk ook dat podcasts in 2020 een grotere rol gaan spelen in de marketingmix van verschillende bedrijven en organisaties. Dat zij de waarde in gaan zien en hier actiever mee aan de slag gaan."

Brechtje de Leij (Interim sr Product Owner bij NU.nl):

"Verdere doorbraak van ‘content met de stem’. Zowel audio / podcasts (zeker als Spotify die nog beter gaat ontsluiten) als content zoeken via voice, of laten vertellen door je assistant of voorlezen in je (slimme) auto. Lees- en schrijfniveau keldert al jaren, praten en luisteren kunnen we allemaal. En de ontsluiting wordt hiervan steeds beter."

... Je publiek bedienen

Twan Spierts (Freelance journalist & mojo-trainer):

"Nederlandse journalisten worden meerdere malen publiekelijk lastiggevallen tijdens hun werk, omdat ze zouden 'framen' of zogenaamd' 'fake news' zouden verspreiden."

Marjolein Denekamp (Digital Strategy & Performance Director bij Hearst):

"Mijn voorspellingen zijn dat we steeds meer nichecommunities krijgen op specifieke interesses en dat je daar ook weer verstrikt in raakt door de algoritmes dus er ook weer een tegenbeweging zal komen op de segmentatie van de relevantie."

Jerry Vermanen (Data journalist bij de KRO-NCRV):

"Julie Posetti was pas in Nederland en zei het al mooi: journalisten moeten weg van de bright, shiny things. Aankomend jaar zien we meer inhoudelijke innovatie dan VR 360 graden-experiences."

Brechtje de Leij (Interim sr Product Owner bij NU.nl):

"Steeds meer content via social of via een social ‘format’: TikTok, Snap, Insta, FB. Oftewel: de verstory-isering van de media. Super leuke manier om jongeren (maar ook oudjes zoals ik) op een fijne mobile-first manier content te laten consumeren"

"Voorzichtig voorzetten van AR via games, social, en misschien een nieuw prototype slimme bril. Het wordt niet mainstream, maar ik zie de Google Glass 2.0’s haak-in-op-de-hype al weer gebeuren. Via AR content contextueel tot je nemen als ‘visuele dienstverlening’ vind ik zelf mega tof."

Erik van de Nadort (mede-oprichter ItsaRep):

"Ik denk dat je een trend hebt gezet met een eigen nieuwskanaal. Al verschillende mensen volgden je, en dat gaat verder dan alleen journalisten. Allerlei experts zien de waarde ervan in. Dat heeft wel twee gevolgen. Enerzijds stappen we (hoop ik!) weg van bereikcijfers en dergelijke. Ik schreef zelf al eerder hierover: is de invloed van een influencer met 3 miljoen volgers groter dan eentje met 350 volgers? Als ik hier op kantoor iets roep over een restaurant, merk, ontwikkeling, heb ik over het algemeen 100% van de aandacht. Als ik het op een online platform doe, zakt dat al snel natuurlijk, maar omdat er weinig ruis tussen mijn volgers zit, is het aantal mensen dat ik daadwerkelijk tot denken aanzet redelijk groot. Mensen gaan dit inzien en voor zichzelf beginnen of hun nieuws halen bij mensen die dit doen. Keerzijde ervan is dat al die kleine eilandjes niet zelfstandig kunnen bestaan. Jij begint nu met een advertentie, maar ik kan me zo voorstellen dat de zelfstandige journalisten ook weer op een manier gaan samenwerken met elkaar en derden, door het delen van informatie en systemen, opdrachten voor elkaar gaan doen, etc"

... En verder

Jerry Vermanen (Data journalist bij de KRO-NCRV):

"De trend van onderzoeksjournalistiek in grote teams blijft lekker doorzetten. We gaan aankomend jaar nog meer internationale 100+-teamleden zien. Mega-onthullingen met enorme impact in meerdere landen."

"Op naar nog een jaar vol Facebook-schandalen. Afgelopen jaar kwam ik op 38 schandalen (overzicht hier), en ik heb er vast nog wel een aantal gemist. Als er nog schandalen zijn die niet in dit overzicht staan, tip me dan. Mijn voorspelling: In 2020 gaat Facebook voor 1 schandaal per week."

Rowdy Bijl (Marketingmanager bij Leadax):

"Weg met de cookiewet."

"Alle media gratis, maar achtergrondinformatie achter een paywall. Stukje betaalde verdieping als het ware."

Rob Verseijden (Industrial Cyber Security Specialist bij Magion):

"Online tracking zal snel veranderen, maar helaas niet verminderen. Sommige bestaande methoden zullen verdwijnen (tracking cookies), andere worden verder doorgevoerd (kenmerken zoals schermgrootte, browser, besturingssysteem, etc), en nieuwe methoden zullen worden doorgevoerd (secondary links)."

Geertje Algera (smartphone video expert & trainer):

"Ik voorspel een spoedig einde van de dure bedrijfsvideo, gemaakt door een externe partij. Organisaties gaan zelf video's maken met hun smartphone, en/of communicatie-medewerkers in dienst nemen die alleen nog maar bezig zijn met video. De komst van een economische crisis zal deze trend versnellen. Vooral de Stories op Instagram en waarschijnlijk ook snel op LinkedIn nemen een vlucht (en hiermee definitief de doorbraak van verticale video), ook de video's van de bedrijfsinfluencers worden erg belangrijk."