Sign in Subscribe
7 min read

Dit wordt er binnenkort mogelijk dankzij generatieve AI

Stel je voor dat je afbeeldingen kunt genereren, waarbij je precies kan bepalen welk element waar staat.
Dit wordt er binnenkort mogelijk dankzij generatieve AI
Foto: Wahid Khene / Unsplash

In deze nieuwsbrief wil ik het met je hebben over:

  • De Amerikaanse presidentsverkiezingen laten iedere keer zien wat de relatie is tussen de grote platforms en de democratie.
  • Adobe laat zien wat er binnenkort mogelijk wordt met generatieve AI.

De Amerikaanse presidentsverkiezingen laten iedere keer zien wat de relatie is tussen de grote platforms en de democratie

Dat we in de Nederlandse media veel te veel aandacht hebben voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen, is een veelgehoorde kritiek. En ik ben het daar mee eens. Ja, de invloed van de VS op Nederland is groot, maar die van de grote landen in Europa net zo goed. Terwijl we daar toch veel minder aandacht voor hebben. En ja, sinds Trump meedoet aan de race zijn de verkiezingen een bizar tafereel geworden, wat de interesse om het te volgen verder heeft aangewakkerd, maar nog steeds is de aandacht in Nederland buitenproportioneel groot.

En toch volg ik de Amerikaanse verkiezingen ook zelf op de voet, maar dan op een andere manier. Niet vanuit de inhoud, niet vanuit de strijd tussen de twee kandidaten, maar vanuit de rol die de grote techplatforms spelen in de campagne. Daarbij heeft Twitter de afgelopen twee verkiezingen altijd een hoofdrol gehad, omdat dat hét communicatiekanaal van Trump met zijn achterban was. En nu speelt X op een ander manier een hoofdrol, omdat het beleid op het sociale netwerk wordt bepaald door Elon Musk, die actief campagne voert voor Trump.

Maar Twitter/X is uiteindelijk natuurlijk een kleine speler. De rol die bedrijven als Meta en Google spelen in de campagne is vele malen groter. En rondom de laatste twee verkiezingen waren er drie zaken die daarbij de aandacht kregen.

Als eerste het beleid rondom politieke advertenties, dat is steeds strenger geworden om buitenlandse inmenging in de verkiezingen en de verspreiding van desinformatie te voorkomen. Google heeft deze week aangekondigd om direct na het sluiten van de stembussen politieke advertenties te verbieden. Alles om de mogelijkheid te beperken om een campagne te voeren waarin twijfel wordt gezaaid of de verkiezingen wel eerlijk zijn verlopen. Iets wat in 2020 natuurlijk gebeurd is door Trump en tot een bizarre climax kwam op 6 januari 2021.

Het tweede punt is de rol van algoritmes in het soort politieke content dat mensen te zien krijgen. Filterbubbel voelt inmiddels als een term die achtergebleven is in het verleden, maar dit speelt natuurlijk nog steeds. Sterker nog: steeds meer social media werken met een algoritme dat content laat zien op basis van interesses en engagement en niet op basis van wie je volgt. En daarbij zie je dat juist de extremen scoren.

En natuurlijk is er contentmoderatie. Zowel desinformatie als haatberichten zijn een groeiend probleem op de platforms. Door de opkomst van generatieve AI is het makkelijker dan ooit om desinformatie te maken en de algoritmes helpen bij de verspreiding ervan. En de hoeveelheid haatberichten/-reacties zijn ook een groeiend probleem, waarbij ook de algoritmes van de platforms een rol spelen doordat ze berichten met veel reacties juist belonen met veel bereik. Daarnaast lijken mensen als Donald Trump en Elon Musk het verspreiden van haatberichten te hebben genormaliseerd.

Wat opvalt is dat het desondanks deze verkiezingen veel minder over contentmoderatie gaat. Het lijkt soms alsof de platforms hebben opgegeven dat het mogelijk is de berichten op hun platforms te modereren. En er is ook een stuk minder verontwaardiging over. Het gaat bijna niet meer over hoe er gefactcheckt en gemodereerd wordt op Facebook. En TikTok heeft simpelweg een groot deel van moderatoren ontslagen, enkele weken voor de verkiezingen plaatsvinden. AI kan content gaan modereren, denkt het bedrijf, maar er is geen enkel bewijs dat moderatie volledig te automatiseren is.

Het gevaar is natuurlijk dat we de rol van de grote techplatforms in de Amerikaanse maatschappij één op één vertalen naar Nederland. Dat terwijl Nederland, zijn bevolking en de onderlinge verhoudingen toch echt fundamenteel anders in elkaar steken dan in de VS. Desondanks zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen een goede graadmeter voor de rol die de platforms spelen in een democratie. En zijn de ontwikkelingen die je in de VS nu ziet, in de basis ook in Nederland zichtbaar. Mede doordat we dezelfde platforms gebruiken.

Doordat het (op TikTok na) allemaal Amerikaanse bedrijven zijn, komt daar nog bij dat de ontwikkelingen in de VS bepalend zijn voor het beleid van deze bedrijven over heel de wereld. Natuurlijk mengt de EU inmiddels sterk in met eigen wet- en regelgeving, onder meer op het gebied van contentmoderatie, maar in de basis maakt dat (nog) niet het verschil.

Op 5 november (dan zijn de presidentsverkiezingen) ben ik op vakantie en ga ik zeker niet 's nachts opblijven om de verkiezingsnacht te volgen. Tegelijkertijd blijft ik de rol die de grote platforms spelen in deze verkiezingen op de voet volgen. In aanloop naar de verkiezingen, maar ook zeker in de periode daarna.

Adobe laat zien wat er binnenkort mogelijk wordt met generatieve AI

Adobe hield deze week zijn jaarlijkse conferentie voor de creatieve industrie, Adobe MAX. Het is traditiegetrouw de plek waarin het bedrijf nieuwe updates aankondigt voor zijn software, daar heb ik woensdag al kort over geschreven. Het bedrijf geeft daarnaast ieder jaar een kijkje in de toekomst. Ontwikkelaars mogen de nieuwe innovaties waaraan ze hebben gewerkt tonen aan het grote publiek. Dit zijn dingen die nog geen onderdeel zijn van software als Photoshop en Premiere, maar dat in de toekomst mogelijk wel worden. Adobe presenteert die projecten heel bewust aan zijn gebruikers, om te kijken hoe erop gereageerd wordt.

Bij Adobe Sneaks, zoals dit onderdeel van de conferentie heet, is AI al heel lang volop aanwezig. Ook al voordat iedereen het had over generatieve AI. En ondanks het werk van de vele AI-startups en bedrijven als OpenAI en Google, lukt het Adobe nog steeds om te verrassen met interessante projecten. Ik wil er graag vier uitlichten.

1. #ProjectScenic

Stel je voor dat je afbeeldingen kunt genereren, waarbij je precies kan bepalen welk element waar staat. En dan niet in 2D op de afbeelding zelf, maar in een 3D-visualisatie waar de afbeelding op gebaseerd wordt. Dat is het idee achter #ProjectScenic. Op basis van een tekstopdracht wordt geen afbeelding gegenereerd maar een 3D-omgeving met daarin elementen die je kunt verplaatsen, verwijderen en toevoegen. Ook kun je specifieke instructies meegeven hoe die elementen er uiteindelijk uit komen te zien. Vervolgens kun je ook nog een cameraperspectief bepalen voordat je op basis hiervan een afbeelding genereert. Kun je je er op basis van mijn uitleg geen voorstelling van maken? Bekijk dan vooral de video, waarin je de technologie in actie ziet.

2. #ProjectSuperSonic

De afgelopen maanden zijn er best veel aankondigingen geweest van AI-tools om geluidseffecten te genereren, maar Adobe gaat nog een stap verder. Onder de naam #ProjectSuperSonic toonde het bedrijf weer eens aan hoe belangrijk het is om AI-technologie te integreren in de software die mensen al gebruiken. Door een AI-model dat geluidseffecten kan genereren op basis van een prompt te integreren in Premiere, wordt sound design voor video's plots extreem makkelijker. En er is zelfs de mogelijkheid om met je stem de geluiden voor te doen, zodat het systeem precies weet wat de juiste timing is van het gegenereerde geluid.

3. #ProjectKnowHow

Vorige week schreef ik nog over de nieuwe aankondigingen van Adobe op het gebied van Content Credentials. Tijdens Adobe Sneaks liet het bedrijf een volgende stap zien: een tool om de herkomst van foto's en video's, waarvan het origineel Content Credentials bevat, achterhalen, ook als deze niet aanwezig zijn in het bestand (bijvoorbeeld dat iemand een screenshot heeft gemaakt van een afbeelding). Zelfs bij geprinte afbeeldingen kon het systeem het origineel herleiden. Als dit zo goed werkt als getoond, is het een ongelofelijk belangrijke stap om het idee achter Content Credentials daadwerkelijk nut te laten hebben.

4. #ProjectCleanMachine

Ongewenste objecten uit foto's halen is niets nieuws en inmiddels kan dat ook vrij makkelijk met video. Het wordt een groter probleem als het hele beeld wordt beïnvloed door iets ongewenst, bijvoorbeeld een flits van een camera of geflits van onweer. #ProjectCleanMachine gebruikt kunstmatige intelligentie om het beeld te herstellen, alsof er nooit flitsend licht is geweest. En dat werkt niet alleen met ongewenste lichtflitsen, maar ook met iets of iemand dat snel door beeld komt en zorgt voor een vlek in beeld.

Kort