Deze 7 dingen leerde ik op SXSW

Goedemorgen,

Welkom bij de eerste editie van mijn nieuwsbrief, speciaal voor betalende leden. In ruil voor je steun stuur ik je op regelmatig een nieuwsbrief waarin ik dieper in ga op een onderwerp. Op zondagochtend blijf ik gewoon de verzameling links sturen die ik altijd verstuur, maar ik wil jou als lid natuurlijk wat extra's bieden.

Om te beginnen is dat deze week een overzicht van wat ik heb gehoord, gezien en vooral heb geleerd op SXSW. Mocht je niet helemaal weten wat het is: het is een festival/conferentie die bestaat uit drie onderdelen: music, film en interactive. En niet onregelmatig wordt in het programma ook gezocht naar een overlap tussen die onderdelen.

Interactive, het deel waar ik dit jaar voor de vierde keer heen ben geweest, gaat over technologie en innovatie en de invloed daarvan op onze maatschappij. Van gezondheidszorg tot marketing en van vervoer tot sport. Ook nieuws en journalistiek hebben een eigen plek binnen het programma. Grote media en kleine media (vooral veel Amerikaanse, enkele Europese), maar ook de grote internetbedrijven en startups geven presentaties of doen mee aan panels.

In 5 dagen tijd ben ik bij meer dan 25 sessies geweest en ben ik een heleboel kennis en ideeën rijker. Alles delen wordt lastig, maar ik probeer in deze nieuwsbrief de 7 belangrijkste dingen ik heb geleerd te delen.

1. De media is zoekende

Nepnieuws en de veranderde rol van (en relatie met) Facebook zijn twee belangrijke oorzaken dat de media zoekende is. Zoekende naar een manier om vertrouwen terug te winnen, een band op te bouwen met zijn publiek en te kijken wat de rol van platforms als Facebook daarin kan zijn. Ideeën zijn er genoeg en ook wel een aantal oplossingen (waarover later nog wat meer), maar het is afwachten waar het zich uiteindelijk heenbeweegt. Dat is uiteraard ook afhankelijk van het gedrag van het publiek. Ik schreef hier vorige week zondag al een column over op Numrush.

Ezra Klein (van vox.com) gaf trouwens een mooie verklaring voor de verstoorde relatie tussen het publiek en de media. Hij legde uit dat mensen (en daarmee hele systemen) impulsieve keuzes maken en deze vervolgens rationaliseren op basis van wat zij denken dat anderen denken. In het geval van de media hebben mensen een hekel gekregen aan deze industrie vanwege clickbait, polarisatie, het inspelen op elke hype en het verkiezen van snelheid boven verdieping. De prikkel waardoor media dit doen? Verkeer en engagement. De manier waarop ze het rationaliseren: dat wat gedeeld wordt, is dat wat belangrijk is voor het publiek.

2. De internetbedrijven zijn net zo hard zoekende

Facebook worstelt met nepnieuws en de negatieve gevolgen van de eeuwige wens om de tijd van gebruikers op het platform te optimaliseren. Ezra Klein legde dat in zijn presentatie als volgt uit: de prikkel voor de internetbedrijven is engagement en de strijd om aandacht. De rationalisatie: als mensen iets meer gebruiken, willen ze het meer.

Facebook is inmiddels wakker geworden en heeft begin dit jaar aangegeven in te willen zetten op "time well spend" ten koste van absolute gebruikstijd. En het wil ook nog meer doen om de verspreiding van desinformatie tegen te gaan. Maar hoe het dat precies moet doen en hoe het de verstoorde relatie met uitgevers moet herstellen? Het bedrijf lijkt het nog niet helemaal helder te hebben. Ik schreef erover voor het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Dit speelt trouwens niet alleen bij Facebook. Susan Wojcicki, de CEO van YouTube, gaf een interview in de grootste zaal van SXSW, dat helemaal ging over de rol van YouTube in de verspreiding van desinformatie, radicaliserende boodschappen etc. Wojcicki zette daarin het dilemma waar de dienst mee worstelt uiteen: YouTube ziet zichzelf een soort bibliotheek waarin zoveel mogelijk informatie vrij toegankelijk moet zijn. Tegelijkertijd wil YouTube ook wat doen aan desinformatie en de verspreiding van schadelijke content. YouTube gaat daarom meer nieuwscontent van 'betrouwbare' media delen en informatie van Wikipedia tonen bij video's over complottheorieën. Zeker die laatste maatregel kon vrij snel na de aankondiging rekenen op de nodige kritiek, onder meer omdat YouTube was vergeten Wikipedia op de hoogte te stellen...

Een punt wat trouwens meermaals naar voren kwam is dat geen van de internetbedrijven hun platforms zijn gestart voor nieuws. Twitter, Facebook, YouTube; allemaal zijn ze gestart om te zorgen dat 'gewone' mensen dingen met elkaar kunnen delen. Vervolgens werden het onbedoeld (ook) nieuwsplatforms en daar nemen ze nu (eindelijk) wat meer verantwoordelijkheid voor.

3. Nieuwsbrieven zijn het geheime wapen van uitgevers

Je zou het zorgelijk kunnen noemen of juist heel erg mooi, maar één van de oudste middelen om nieuws te verspreiden op internet is steeds belangrijker geworden voor uitgevers: e-mail. Nieuwsbrieven zijn natuurlijk al enkele jaren bezig met een comeback, maar lijken juist nu het perfecte middel om alles wat er niet goed gaat in de media te fixen. Met een nieuwbrief bouw je als uitgever een relatie op met je publiek, ben je niet afhankelijk van de grote internetbedrijven en kun je veel meer diepgang bieden dan in een post op social media. Uit onderzoek van The New York Times blijkt daarbij dat de kans dat mensen die abonnee zijn van hun ochtendnieuwsbrief een abonnement op de krant nemen, twee keer zo groot is dan bij niet-leden van de nieuwsbrief.

Voor individuele journalisten is een eigen, persoonlijke nieuwsbrief de perfecte manier om direct in contact te komen met hun publiek en een relatie op te bouwen. Belangrijk punt daarbij: mail hem vanaf je eigen mailadres zodat mensen kunnen reageren en reageer vervolgens altijd op iedere reply.

4. Betaalde content heeft de toekomst (denken uitgevers)

Kwaliteit bieden en een band opbouwen met het publiek. Als het de media dat lukt, voldoet het ook meteen aan de voorwaarden om mensen te laten betalen voor content. Steeds meer uitgevers lijken erin te geloven dat dit op de lange termijn het belangrijkste verdienmodel is. Zelfs media die tot nu toe al hun content gratis weggeven denken dat donaties of leden een oplossing kunnen  zijn voor de financiële uitdaging waar media mee worstelen. Een eventuele andere optie voor betaalde content zijn bundels van betaalde content die door een derde partij worden verkocht.

5. Podcasts. Podcasts. Podcasts.

Naast de eerdergenoemde nieuwsbrieven zijn ook podcasts populair bij media (geen verrassing natuurlijk). De redenen zijn eigenlijk gelijk aan die van nieuwsbrieven: met een podcast bouw je als uitgever een relatie op met je publiek, ben je niet afhankelijk van de grote internetbedrijven en kun je veel meer diepgang bieden dan in een post op social media.

Ik leerde daarbij op SXSW vooral veel over hoe ongelofelijk belangrijk verhalen zijn. De meest succesvolle non-fictie podcasts zijn allemaal opgebouwd volgens een traditioneel verhaal-model. Zelfs The Daily van The New York Times doet dat. Het betekent dat je niet direct alle feiten weggeeft maar het verhaal langzaam opbouwt met een spanningsboog erin. Nog een gouden regel van The Daily: alleen eigen journalisten of mensen die onderdeel zijn van het verhaal komen aan het woord. Geen 'experts' en 'analisten'.

Op SXSW werd me ook duidelijk hoe belangrijk podcasts zijn als medium om gevoelige thema's rondom minderheden te bespreken. Een belangrijke reden daarvoor? Je hebt geen last van trolls met podcasts.

6. Conversational interfaces zijn een grote belofte, maar er zijn nog geen succesverhalen

Een gesprek als gebruikersinterface. Conversational interfaces, zoals chatbots en spraakassistenten zijn hot. Er werd op SXSW veel over gesproken (in veel bredere zin dan enkel media trouwens). Tegelijkertijd is er nog geen lijst van succesverhalen. Waar nieuwsbrieven en podcasts zich al bewezen hebben, is dat bij chatbots en nieuws via slimme speakers nog niet echt het geval. Sterker nog: in de ene sessie presenteerde een mediabedrijf het concept van een nieuwsquiz voor slimme speakers; in een andere sessie gaf een uitgever aan dat een test hiermee niet slaagde. Mensen speelden één keer en vonden het leuk, maar kwamen daarna nooit meer terug. Interessant detail: slimme speakers zijn in de sessies waar ik bij was nul keer in verband gebracht met podcasts.

7. De strijd om onze tijd

Een tegengeluid tegen de nieuwsbrieven en podcasts: je moet vooral hele korte, krachtige content produceren. De CEO van Giphy betoogde dat tijd het meest kostbare is wat we anno 2018 als mens hebben en dat heel veel bedrijven elkaar beconcurreren om die tijd. Grote mediabedrijven met veel geld, zoals Netflix, kunnen onze 'primetime' binnenhalen, maar veel andere bedrijven zullen het moeten doen met de korte restjes tijd die we de door dag heen over hebben.

Een ander verhaal, over blind sharing, sloot daarbij aan. Meer dan de helft van de links op Twitter wordt gedeeld zonder dat de deler het artikel eerst heeft gelezen. Nu kun je dat probleem proberen op te lossen, maar dat gaat niet lukken. Je kunt je als medium daar beter op aanpassen en content zo verpakken zodat de belangrijkste boodschap in mensen hun timeline langskomt. Uiteraard kun je voor de mensen die echt geïnteresseerd zijn in het onderwerp een uitgebreide versie op je site zetten, maar voor een deel van je publiek is de korte versie op social media genoeg.

Dat waren ze! Ik zou nog veel meer kunnen vertellen, maar volgens mij zijn dit de belangrijkste zaken die ik mee naar huis neem. Morgen weer een gewone nieuwsbrief en binnenkort uiteraard weer wat extra inzichten in je inbox in de vorm van een nieuwsbrief voor leden!

Groet,
Elger