Sign in Subscribe
6 min read

De BBC stopt in 2030 met radio en tv, wie volgt?

Goedenavond,

Deze week ga ik het in mijn nieuwsbrief niet over kunstmatige intelligentie hebben en beperk ik mijn update over Twitter tot een paar linkjes. In plaats daarvan wil ik het met je hebben over:

  • Mediabazen moet hetzelfde lef hebben als de baas van de BBC.
  • Na het starten met een betaalmuur, komt soms ook het moment om te stoppen.

Mediabazen moet hetzelfde lef hebben als de baas van de BBC

"Imagine a world that is internet-only, where broadcast TV and radio are being switched off and choice is infinite. A switch-off of broadcast will and should happen over time, and we should be active in planning for it."

Tim Davie, de hoogste baas bij de BBC, zegt dat Britten er rekening mee moeten houden de BBC in 2030 niet langer uitzendt via traditionele, lineaire kanalen. De Britse publieke omroep wil zijn publiek dan volledig online bedienen. Eerder maakte hij al plannen om afscheid te nemen van kinderzender CBBC, televisiezender BBC Four en radiozender Radio 4 Extra. Deze merken zullen volledig online worden voorgezet. Zijn verwachting is dat er de komende jaren meer zenders zullen verdwijnen.

Nu heeft de BBC te maken met gigantische bezuinigen en zijn Davies uitspraken, die hij deed in een speech voor de Royal Television Society, volgens mij ook onderdeel van een lobby. Dat maakt ze echt niet minder interessant.

De BBC-baas maakt namelijk de toekomst van zijn organisatie concreet en geeft aan dat er in een relatief korte periode een ongelofelijke verandering aankomt. Bij de NPO hoor ik ze ondertussen vooral vasthouden aan al hun lineaire kanalen en mag vooral niet worden gesproken over het afschaffen van NPO 3 of het verdwijnen van 3FM uit de ether.

Dat is in mijn ogen vasthouden aan een schijnzekerheid. Natuurlijk zorgt een uitspraak als "we stoppen eind 2025 met NPO 3" voor een heleboel onrust, maar die onrust is van tijdelijke aard. Er is nu een al jaren een continue, sluimerende onrust waarin iedereen weet dat we er in de toekomst minder lineaire zenders zullen zijn. Door de veranderingen in de toekomst concreet te maken, maak je ze tastbaar en ontstaat er ruimte voor focus op de toekomst. Je kunt ergens heen bewegen.

Hoe belangrijker dat is, heb dit zelf van dichtbij gezien toen NOS op 3 van televisie verdween en zich volledig ging focussen op online. Het zorgde korte tijd voor heel veel onrust, maar uiteindelijk was de jarenlange onzekerheid, waarbij de uitzendtijd en het format keer op keer op de schop moesten omdat er niemand keek, vele malen erger waren. Toen de pleister eraf getrokken werd, ontstond er na de eerste klap, ruimte om vol in te zetten op online. Als NOS op 3 nog steeds tv had gemaakt, was het nooit zo succesvol geworden online als dat het nu is.

Overigens geldt dit net zo goed voor uitgevers, als voor omroepen. De eerste krant die gewoon zegt: we maken nog x jaar een dagelijkse krant en daarna verschijnen we in print alleen nog op zaterdag, zal daardoor - na de nodige onrust - zich vele malen sneller ontwikkelen op online vlek en op lange termijn de winnaar zijn. Het enige wat er nodig is, is een leiding die verder durft te kijken dan de begroting en het jaarplan van 2023 en durft te accepteren dat het mediagedrag en dus medialandschap in no-time nog veel verder zullen veranderen dan de afgelopen tien jaar gebeurd is.

Na het starten met een betaalmuur, komt soms ook het moment om te stoppen

"a cracked wall with money coming through the cracks" (gegeneerd door DALL·E 2)

Een paar jaar geleden verscheen er bericht na bericht over uitgevers die betaalmuren introduceerden op hun websites en die vervolgens hun succesverhalen deelden met de markt. De verhalen over mislukte betaalmuren worden een stuk minder vaak gedeeld. Dat maakte het des te mooier wanneer dat wel gebeurt.

Vorige week maakte techsite, onderdeel van DPG Media, bekend dat het stopt met het plus-abonnement, waarmee lezers toegang kregen tot extra achtergrondartikelen. Op basis van gebruikersonderzoek introduceerde Tweakers zijn betaalmuur twee jaar geleden, maar het aantal abonnees bleef achter bij de doelstellingen. En dus stopt de site er weer mee.

Afgelopen voorjaar sprak ik hoofdredacteur Wout Funnekotter over hoe de betaalmuurstrategie van Tweakers werd geïntroduceerd:

Naast dit advertentievrije abonnement heeft Tweakers sinds een klein jaar een Plus-abonnement. Voor 4 euro per maand krijgen bezoekers niet alleen een advertentievrije site, maar ook toegang tot extra artikelen. ‘Toen we aan onze bezoekers vroegen hoe we de waarde van onze abonnementen zouden kunnen vergroten, stond exclusieve content bovenaan. Dat levert mensen heel concreet iets extra’s op.’
Daar staat natuurlijk tegenover dat door de introductie van het Plus-abonnement niet meer alles op Tweakers gratis te lezen is. Er is dan ook een uitgebreide testperiode geweest en de redactie heeft veel gesproken met kritische lezers. Volgens Wout Funnekotter waren de reacties die er binnenkwamen in de periode rond de introductie soms best pittig. ‘Ik heb heel veel tijd gestopt in het op ons forum uitleggen waarom we bepaalde keuzes maken.’

In het stuk komt de rol van de actieve community van Tweakers naar voren. Zo'n community van zeer betrokken lezers biedt kansen als het gaat om de introductie van abonnementen. Er is immers een groep heel loyale lezers. Tegelijkertijd is er een gigantisch afbreukrisico. Het is de reden dat Tweakers veel onderzoek heeft gedaan rondom de introductie van zijn plus-abonnement, maar ook dat het heel duidelijk communiceert en transparant is over het stoppen ervan. In een uitgebreid artikel schrijft Funekotter:

(...) we zijn trots op de extra verhalen die we gebracht hebben. Maar hoewel we nu meer abonnees hebben dan ooit, zien we ook dat de groei is afgevlakt en we nog lang niet op het niveau zitten waar we op mikten. Exclusieve content of een paywall waren nooit een doel op zich; het ging om het aantrekken van bezoekers en abonnees en daarmee het minder afhankelijk worden van huidige inkomstenbronnen. Dat is ons niet gelukt en we zien ook geen scenario waarin dat wel zou lukken. Daarom stoppen we met Plus.

Om het verlies aan inkomsten uit abonnementen te compenseren, wil Tweakers meer inkomsten uit advertenties halen. Dat doet de site door bij achtergrondverhalen, vergelijkbaar met de stukken die nu achter de betaalmuur staan, gebruikers te verplichten hun adblocker uit te zetten. De site heeft te maken met een relatief groot deel van zijn bezoekers die een adblocker gebruikt, wat het zo goed als onmogelijk maakt om aan deze lezers geld te verdienen.

Ik verwacht dat we de komende tijd meer titels gaan in waar de invoering van een betaalmuur (deels) wordt teruggedraaid. De inflatie zorgt ervoor dat mensen kritisch naar hun terugkerende uitgaven gaan kijken om te besparen. Abonnementen zijn dan vaak het slachtoffer.

Onlangs maakte (Business) Insider al bekend hier op voor te sorteren. De site gaat meer artikelen voor zijn betaalmuur, die het een paar jaar gelden introduceerde, plaatsen. Op die manier hoopt de site meer pageviews te genereren om voldoende advertentie-omzet binnen te halen. De vraag is natuurlijk wat dat betekent voor het aantal abonnees. In mei zei het bedrijf, dat in handen is van Axel Springer, 350.000 abonnees te hebben, iets meer dan een jaar daarvoor waren dat er in 250.000. De ambitie van het bedrijf was toen om in 2026 een miljoen abonnees te hebben, maar daar zal een versoepelde betaalmuur niet bij helpen.

Waar uitgevers een paar jaar terug minder afhankelijk wilden worden van adverteerders met de introductie van abonnementen, lonkt uiteindelijk voor velen als nog het geld van adverteerders. Als je publiek niet massaal wil betalen, heb je weinig keuze.

Dit wil ik ook nog met je delen

Fijne week nog,

Elger